Inspirerend voorbeeld 31. Astrid Posthouwer "Besturen doe ik vanuit mijn natuurlijke interesse in mensen en hun verbinding met elkaar en het grotere geheel".

Astrid is geen traditionele bestuurder in de zorg, geeft ze zelf aan. “De Raad van Toezicht heeft lef gehad om voor mij te kiezen. Ik heb geen zorgachtergrond en vermoed dat ze vooral gekozen hebben voor mijn visie op verbindend leiderschap en mijn gevoel van urgentie om nu de organisatie rijp te maken voor de onvermijdelijke transformatie van de zorgsector”.

Foto Astrid Posthouwer
Marieke van Voorn

Marieke van Voorn | marieke@healingleaders.org

9 juni 2023

Terwijl we ons aan elkaar voorstellen, feliciteer ik Astrid Posthouwer met haar nieuwe positie. Sinds enkele dagen is ze voorzitter van de Raad van Bestuur van Meander Medisch Centrum. Het interview speelt zich af in het ziekenhuis, in Amersfoort waar ik woon. Ter voorbereiding beluister ik een podcast, waarin ik tussen de regels door hoor dat Astrid bekend is met het systemische gedachtengoed. Het belooft een mooi gesprek te worden over hoe we de weg terugvinden naar harmonie in onszelf, tussen mensen, binnen organisaties en in de samenleving.

HER-INNER JE ZELFHELEND VERMOGEN

De weg terug naar harmonie met anderen begint bij jezelf. Thich Nhat Hanh zei: ‘There is no way to happiness, happiness is the way’ en Mahatma Gandhi inspireerde ons met: ‘Be the change you want to see in the world’.

Op mijn vraag wat voor Astrid haar levensdoel is geeft ze aan dat ze de beste versie van zichzelf wil worden en daarmee anderen verder wil brengen. “Ik vind het belangrijk om te ervaren waarom ik hier ben.  Wat is mijn taak? Hoe kan ik het beste bijdragen aan de ontwikkeling van mensen om mij heen? Om dat te begrijpen ben ik steeds nieuwsgierig naar wat en wie er op mijn pad komen en met welke reden. Dit helpt me om in contact te blijven met mijn innerlijk kompas. Ik durf dan ook makkelijker van gebaande paden af te wijken. ”

De natuur helpt haar om tot zichzelf te komen. “Ik wandel graag door de bossen. ” begint ze ons gesprek, “Eigenlijk om te aarden ” voegt ze er lachend aan toe. “Mijn lijf geeft me vaak seintjes of ik op de goede weg ben. Of niet … en dan voel ik het meteen in mijn buik of keel”. Noodgedwongen leerde ze zo’n 20 jaar geleden naar haar lichaam luisteren, na een klassieke burn-out. “Die ontstond mede door mijn werk in een ‘up-or-out’ bedrijfscultuur. Ik had daar jarenlang ‘doorgedenderd’ tot mijn hele wezen protesteerde”.

Die burn-out bleek echter een ‘blessing in disguise’, doordat het Astrid dichter bij zichzelf bracht. “Ik zoek nog steeds graag de grenzen van mijn comfortzone op, maar weet inmiddels wanneer ik wat gas terug moet nemen. Ook heeft het me doen beseffen dat het leven is zoals het is. We kunnen het niet versnellen, maar ons er wel heel bewust toe verhouden. Het is mijn persoonlijke missie geworden om mensen, deze organisatie en de context waarin we werken te verbinden ‘de bedoeling’ ’’ .

Wat Astrid hier beschrijft vind je terug in het eerste hoofdstuk van mijn boek ‘Heel de Organisatie’. Herstellen van het zelfhelend vermogen van ‘heel de organisatie’ wordt versterkt met het her-inneren van wie je in essentie bent. Dat geldt voor iedereen.

BUITENGEWOON BESTUUR

“Na ruim twintig jaar in de gezondheidszorg kan ik over veel dossiers meepraten, maar besturen doe ik naast de inhoud, met name op de intermenselijke processen. Ik heb een natuurlijke interesse in mensen en hun verbinding met elkaar en het grotere geheel. Toen ik een paar maanden bestuurder was heb ik, in de coronacrisis in het voorjaar van 2020, een aantal zorgaanbieders hier in Meander uitgenodigd, zoals bestuurders van de huisartsenzorg, de ambulancezorg en de VVT-sector. Dat was niet gebruikelijk, maar ik dacht: ‘Deze crisis moeten we samen aanpakken’. Ik had ook nog niet eerder voor een dergelijke uitdaging gestaan en daarom voelde ik me vrij om heel veel vragen te stellen. Dat brak het ijs”.

De samenwerking leidde uiteindelijk tot het zorgakkoord ‘Samen Sterker Eemland’, waar de partijen in de zorgketen zich met elkaar verbinden met de intentie om gezamenlijk bij te dragen aan een duurzaam zorglandschap. De betrokken wethouders en zorgverzekeraars zijn integraal onderdeel van dit akkoord”. 

Astrid is geen traditionele bestuurder in de zorg, geeft ze zelf aan. “De Raad van Toezicht heeft lef gehad om voor mij te kiezen. Ik heb geen zorgachtergrond en vermoed dat ze vooral gekozen hebben voor mijn visie op verbindend leiderschap en mijn gevoel van urgentie om nu de organisatie rijp te maken voor de onvermijdelijke transformatie van de zorgsector”.

In de afgelopen drie en een half jaar heeft Astrid, samen met haar collega’s binnen de raad van bestuur, consequent gewerkt aan het transformeren van de mindset van mensen en van organisatieprocessen in de bovenstroom en onderstroom in het ziekenhuis. “Niet iedereen zit op verandering te wachten, omdat de urgentie voor velen nog niet voelbaar is. Meander Medisch Centrum is een sterk en gezond ziekenhuis waar keihard gewerkt wordt. Preventief handelen kost tijd en energie en omdat het nog zo goed gaat in ‘ons huis’ vraagt het uitleg waarom we er toch op inzetten.”

Dus Astrid zet haar missie voort. “Als bestuurders moeten we vooruitzien, omdat er onverwachte wendingen kunnen ontstaan, zoals door bijvoorbeeld de hoge energieprijzen. De toenemende en steeds complexer wordende zorgvraag, de krapte op de arbeidsmarkt en de stijgende druk op de financiën vraagt ander leiderschap en meer flexibiliteit en veranderbereidheid van onze medewerkers”.

VERBINDEND LEIDERSCHAP

Het is tijd voor verbindend leiderschap. Dit leiderschap herstelt het vertrouwen en (gelijk)waardigheid als basis voor duurzame samenwerking en constante vernieuwing. In mijn boek ‘Heel de Organisatie’ noem ik dit ‘helend leiderschap’ waarbij een holistisch perspectief samengaat met heelkundig systemisch interveniëren. 

“Wij draaien de piramide eigenlijk om. Als bestuur zijn wij dienend aan de medewerkers”. Terwijl Astrid het vertelt vouwt ze haar handen in een v-vorm. “Wij geven ruimte zodat het transformatieproces zich kan ontvouwen, binnen de kaders die we met elkaar hebben gesteld. Onze kernwaarden en het bijbehorende gedrag dat we voor ogen hebben, zoals ‘kwetsbaarheid, lef en verbinding’ dragen we zelf uit. Eind vorig jaar zijn we met het voltallige MT drie dagen de hei op gegaan. We zijn als team dichter bij elkaar gekomen. Het is belangrijk dat we als MT stevig staan om beslissingen te kunnen nemen, hier uitvoering aan te geven en er te kunnen zijn voor onze mensen. We investeren in die stevigheid en in onze onderlinge samenwerking. Afgelopen maand hebben we een ‘terugkomdag’ gehad waarbij we opnieuw de verbinding hebben verdiept. Ik ben trots op het team wat er nu staat”.

De kracht van kwetsbaarheid, zoals Brené Brown in haar beroemde TedX-talk voor het voetlicht bracht, klopt. “Die kwetsbaarheid maakt ons inderdaad krachtiger en moediger”. Het leiderschapsmodel dat Meander hanteert, heeft een lemniscaatvorm, ofwel een liggende acht. Het staat symbool voor oneindigheid en heeft geen begin en einde. “Hoe meer ik in verbinding met mezelf ben, hoe sterker mijn intuïtie. Ik voel vaak wat er -of dat er wat- in de onderstroom speelt en vaak benoem ik het. Ik draai niet graag om de hete brij heen, maar zeg liever wat ik zie of voel. Het benoemen van ‘het schuren’ helpt om de onderstroom boven te krijgen en waar nodig te herstellen.

Het is helder dat Astrid weet waar ze over praat. “Ik kies zelf niet altijd de gemakkelijkste weg, want ik wil het leven vieren en dan moet je af en toe door het ongemak of de pijn heen. Als je impact wil hebben dan zal je je eigen schaduwkanten onder ogen moeten komen. Die drive, dat bewustzijn zit in mezelf.”

Helende leiders doorleven hun persoonlijke processen om tot hun kern te komen, waar ze in contact komen met hun innerlijke wijsheid. Daarom gaat Astrid het gesprek aan met interne en externe partijen, ook wanneer ze vermoedt dat er iets blokkeert in de verbinding. “Het is mijn natuurlijke neiging om alles op tafel te krijgen, zodat de samenwerking waar mogelijk hersteld wordt en er werkplezier is. Dat klinkt makkelijk maar lukt me natuurlijk lang niet altijd…”. Het bespreekbaar maken van diepere oorzaken van onderhuidse zaken vormen een belangrijke basis voor het onderling vertrouwen dat Astrid creëert.

EEN ZORGZAME TOEKOMST

Van wie heeft ze haar openhartigheid en wijsheid? “Ik kom uit een warm gezin en ben de oudste van drie kinderen. Mijn ouders waren jong toen ze trouwden en zijn al ruim 50 jaar samen. Mijn vader was directeur van een basisschool en mijn moeder werkte parttime bij een bank. Bij ons thuis kon alles gezegd worden en iedereen was welkom. Ik leerde van hen om altijd nieuwsgierig te zijn en dat de mens van nature goed is. De meeste mensen deugen”.

Astrid haalt -tot slot- het boek van Herman Wijffels ‘De gulden Snede’ (2019) aan waarin hij een interessante visie schetst over de toekomst van ecologie, economie en politiek. “Hij schrijft dat het mannelijke leiderschap ons ver en veel heeft gebracht, maar dat vrouwelijk, meer verbindend leiderschap ons mensen zal begeleiden in een nieuwe fase van ontwikkeling. Ik denk dat hij gelijk heeft: organisaties hebben leiders nodig die de potentie die in de mensen voorhanden is, maximaal benutten. Deze visie motiveert mij tot op de dag van vandaag om invulling te geven aan mijn innerlijke opdracht en leven”.

Deze woorden resoneren en bevestigen de huidige maatschappelijke ontwikkelingen. Astrid is mijns inziens een lichtend voorbeeld van het leiderschap waar mensen, organisaties en de samenleving behoefte aan heeft; het begeleiden van onderlinge verdeeldheid naar onze innerlijke ‘heelheid’.

Marieke van Voorn is procesbegeleider van organisaties door naast leiders te staan die vastgeroeste patronen willen doorbreken, zodat 'heel de organisatie' herstelt en heelt. Haar eerste boek 'Heel de Organisatie, herstel het zelfhelend vermogen van de organisatie' is verkrijgbaar via haar website.  Mariekes tweede boek 'Heel de samenleving' over gezond bestuur in zorg en welzijn wordt op 23 november 2023 gepubliceerd. 

Vond je dit interressant?

Marieke van Voorn schreef Het boek ‘Heel de organisatie. Herstel het zelfhelend vermogen van de organisatie’. Ontdek meer over het boek en bestel hem hier.

Healing leaders

I am Marieke van Voorn and I guide visionary leaders and cyclebreakers to transmute the establisment to co-create a healing and sustainable organization. 

Healing Leaders (2022) originates from Een Heldere Zaak that was founded in 2010.  

Are you interested in my newsletter?
Healing Leaders 

marieke@healingleaders.org

Healing Leaders is based in Amersfoort in the Netherlands.

Photo's: Pauli Puur

Disclaimer
Privacy statement

This website uses cookies. By using this website, you agree to the use of cookies.

Close